Các nhà máy điện — bao gồm nhiệt điện, thủy điện, điện hạt nhân hoặc năng lượng tái tạo — là một trong những môi trường công nghiệp phức tạp và rủi ro cao nhất. Chúng vận hành với các thiết bị quan trọng ở điều kiện nhiệt độ, áp suất và điện áp cao. Để đảm bảo hoạt động an toàn, ổn định và hiệu quả, việc kiểm tra định kỳ và bảo trì dự phòng là bắt buộc. Trước đây, những công việc này do kỹ thuật viên thực hiện, nhưng hiện nay ngày càng có sự hỗ trợ từ robot kiểm tra, đặc biệt là robot bốn chân – còn gọi là “robot chó”.
1. Vì sao việc giám sát trong nhà máy điện gặp nhiều khó khăn?
Việc kiểm tra định kỳ trong nhà máy điện bao gồm kiểm tra đường ống, tuabin, lò hơi, máy phát, phòng thiết bị đóng cắt, máy biến áp, tháp giải nhiệt và hệ thống điều khiển. Những thiết bị này thường nằm ở:
- Khu vực nhiệt độ hoặc điện áp cao
- Không gian hẹp hoặc trên cao
- Môi trường nguy hiểm hoặc khó tiếp cận
Việc đưa con người vào các khu vực này có thể gây nguy hiểm — như phơi nhiễm nhiệt, điện giật, hoặc kết cấu không ổn định — vì vậy an toàn là mối quan tâm hàng đầu. Hơn nữa, việc kiểm tra bằng tay thường tốn thời gian và thiếu nhất quán, đặc biệt ở các cơ sở lớn.
2. Robot bốn chân mang lại lợi ích gì?
Robot bốn chân là các cỗ máy di động có bốn chân, có thể leo cầu thang, đi trên bệ, lối đi hẹp và địa hình gồ ghề — những địa hình thường thấy trong nhà máy điện. Nhờ khả năng di chuyển linh hoạt, chúng tiếp cận được các điểm cần giám sát mà con người hoặc robot bánh xe gặp khó khăn.
Các robot này có thể được trang bị nhiều loại cảm biến:
- Camera nhiệt: Phát hiện nhiệt độ quá ngưỡng ở dây cáp, máy biến áp hoặc động cơ
- LiDAR: Tạo bản đồ 3D và phát hiện thay đổi kết cấu
- Camera HD: Kiểm tra đồng hồ, bảng điều khiển hoặc lỗi nhìn thấy được
- Micro và cảm biến rung: Phát hiện tiếng ồn hoặc rung động bất thường từ máy móc
- Cảm biến khí: Phát hiện rò rỉ sớm trong các hệ thống dùng hydro hoặc khí tự nhiên
Hình 2: Robot Deep Robotics Lynx M20 Pro kiểm tra trong nhà máy điện
3. Lợi ích của ứng dụng trong ngành điện
3.1. Tăng Mức Độ An Toàn
Robot chó đi vào khu vực nguy hiểm thay cho con người, giảm nhu cầu về giàn giáo, đồ bảo hộ hoặc các thao tác đo lường thủ công.
3.2. Tăng Tần Suất Kiểm Tra
Với khả năng tự di chuyển và tự sạc, robot có thể tuần tra hàng ngày hoặc hàng giờ mà không mệt mỏi.
3.3. Ghi Nhớ Số Liệu & Tích Hợp AI
Toàn bộ dữ liệu kiểm tra được ghi lại trong hệ thống trung tâm, cho phép phân tích xu hướng, dự đoán thời điểm cần bảo trí và theo dõi lịch sử giám sát dễ dàng.
3.4. Duy Trì Vận Hành
Việc giám sát có thể diễn ra ngay trong giờ hoạt động mà không làm gián đoạn hệ thống.
4. Ứng Dụng Thực Tế
Các công ty điện trên thế giới đã và đang triển khai robot chó để kiểm tra:
- Trong nhà máy nhiệt điện: Tuần tra phòng lò hơi, phát hiện điểm nóng, lắng nghe tiếng rung bất thường từ quạt
- Trong nhà máy thủy điện: Giám sát khu vực tuabin dễ bị thấm nước hoặc ăn mòn
- Trong nhà máy năng lượng tái tạo: Kiểm tra nhiệt độ pin và bảng inverter tại hệ thống lưu trữ năng lượng (BESS)
5. Kết Luận
Robot bốn chân đang thay đổi cách kiểm tra trong nhà máy điện. Khả năng di chuyển như động vật kết hợp với các cảm biến hiện đại khiến chúng trở thành công cụ lý tưởng cho các nhiệm vụ kiểm tra trong môi trường khắc nghiệt. Khi ngành năng lượng hiện đại hóa, robot chó sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo vận hành an toàn, thông minh và hiệu quả.
Để lại một bình luận